بهبود عملکرد بذر ژنوتیپ‌های زیره سبز (Cuminum cyminum L.) با استفاده از شاخص‌های مختلف گزینش در شرایط تنش خشکی

نویسندگان

  • امین باقی زاده دانشیار، گروه بیوتکنولوژی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران
  • فاطمه قاسمی کارشناس ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، ایران
چکیده مقاله:

شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.209.94.2.1576.1610برای بهبود صفات پیچیده‌ای مانند عملکرد، یکی از مؤثرترین روش‌ها در گزینش ژنوتیپ‌های مطلوب، استفاده از شاخص‌های انتخاب می‌باشد. در این پژوهش‌، به‌منظور ارزیابی کارایی روش‌های مختلف انتخاب در شرایط تنش، 49 ژنوتیپ برتر زیره سبز (Cuminum cyminum L) منتخب سال دوم یک طرح دوساله، در یک آزمایش مزرعه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو تکرار در شرایط تنش خشکی در سال 1391 در مزرعه پژوهشی دانشگاه شهید باهنر کرمان مورد ارزیابی قرار گرفتند. شاخص‌های انتخاب اسمیت- هیزل 1 و 2 و پسک-بیکر براساس هفت صفت ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد چتر، تعداد چترک، تعداد دانه در بوته، وزن بذر بوته و وزن اندام هوایی بوته محاسبه شدند. همچنین پاسخ‌های مستقیم و همبسته این صفات همراه عملکرد دانه در شرایط تنش خشکی بدست آمد. هر سه شاخص در دو شکل، همراه با عملکرد و بدون عملکرد نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج پاسخ مستقیم و همبسته صفات نشان داد که در شرایط تنش ژنوتیپ‌هایی با تعداد دانه در بوته و تعداد چترک بیشتر از توان عملکرد بالاتری برخوردار بودند. در شاخص‌های اسمیت-هیزل 1 و 2، صفت تعداد دانه در بوته و تعداد چترک بالاترین پاسخ به انتخاب را داشتند، در حالی که در شاخص پسک-بیکر صفت تعداد شاخه فرعی بالاترین پاسخ به انتخاب را به خود اختصاص داد. نتایج حکایت از این داشت که شاخص انتخاب اسمیت-هیزل بالاترین کارایی انتخاب را دارد و می‌تواند برای انتخاب ژنوتیپ‌های مناسب در برنامه اصلاحی زیره سبز در شرایط تنش خشکی مورد استفاده قرار گیرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی روابط صفات مورفولوژیک با عملکرد زیره سبز (Cuminum cyminum L.) در شرایط رطوبتی تحت تنش و بدون تنش

     To evaluate relationships between morphological traits affecting grain yield of cumin herb, an experiment was conducted as split plot in a randomized complete block design with two replications in two years (2011-2012) in Shahid Bahonar University of Kerman Research Field. In this study, the main plots were two irrigation regime levels and sub-plots were forty nine cumin ecotypes which the...

متن کامل

مقایسه ویژگی‌های جوانه‌زنی در اکوتیپ‌های مختلف زیره سبز (Cuminum cyminum L.) تحتسطوح مختلف تنش شوری

شورییکیازعواملمحیطیاستکهسببکاهشویاتأخیردرجوانه‌زنیبذرهای گیاهانشدهوبراستقرارورشد گیاهانموثرمی‌باشد.این مطالعه به منظور بررسیومقایسهخصوصیاتجوانه‌زنیاکوتیپ‌هایمختلفزیرهسبز درسطوحمختلفتنششوری انجام پذیرفت. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار در آزمایشگاه گیاه‌شناسی دانشگاه یزد انجام گرفت. فاکتور اول تنش شوری با پنج سطح (0، 50، 100، 150 و 200 میلی‌مولار) و فاکتور...

متن کامل

پاسخ‌های فیزیولوژی زیره سبز (Cuminum cyminum L) به تنش کم‌آبی

به منظور مطالعه اثر تنش کم آبی بر برخی از صفات فیزیولوژی، آزمایشی در قالب طرح لاتیس ساده با استفاده از 49 اکوتیپ بومی زیره سبز (Cuminum cyminum) در دو تکرار تحت شرایط تنش کم‌آبی و نرمال در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران اجرا گردید. صفاتی از قبیل غلظت اسیدآمینه پرولین، محتوای قندهای محلول، اسانس، کلروفیلa، کلروفیلb، کاروتنوئید، محتوی نسبی آب برگ و عملکرد دانه ان...

متن کامل

بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت‌های مختلف زیره سبز (Cuminum cyminum L.) با استفاده از صفات مورفولوژیکی

زیره سبز (Cuminum cyminum L.) یکی از مهمترین و اقتصادی‌ترین گیاهان دارویی است و دارای پراکنش قابل توجهی در نقاط مختلف کشور می‌باشد. این مطالعه به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی و روابط بین صفات مورفولوژیک در 16 جمعیت زیره سبز در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. صفات مورفولوژی شامل عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در چتر و وزن ...

متن کامل

مقایسه ویژگی‌های جوانه‌زنی در اکوتیپ‌های مختلف زیره سبز (Cuminum cyminum L.) تحتسطوح مختلف تنش شوری

شورییکیازعواملمحیطیاستکهسببکاهشویاتأخیردرجوانه‌زنیبذرهای گیاهانشدهوبراستقرارورشد گیاهانموثرمی‌باشد.این مطالعه به منظور بررسیومقایسهخصوصیاتجوانه‌زنیاکوتیپ‌هایمختلفزیرهسبز درسطوحمختلفتنششوری انجام پذیرفت. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار در آزمایشگاه گیاه‌شناسی دانشگاه یزد انجام گرفت. فاکتور اول تنش شوری با پنج سطح (0، 50، 100، 150 و 200 میلی‌مولار) و فاکتور...

متن کامل

مطالعه تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد زیره سبز (Cuminum cyminum L.) تحت تأثیر محلول‌پاشی آهن و روی

برای بررسی تأثیر محلول­پاشی آهن و روی بر عملکرد، اجزای عملکرد و کیفیت بذر زیره سبز تحت تنش خشکی، آزمایشی در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل به صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تنش خشکی به عنوان عامل اصلی شامل فواصل آبیاری پنج، 10 و 15روز و محلول­پاشی عناصر ریز مغذی به عنوان عامل فرعی در چهار سطح شامل عدم محلول­پاشی (شاه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 35  شماره 2

صفحات  209- 221

تاریخ انتشار 2019-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023